Twee weken geleden besteedde het programma Radar aandacht aan hormoonverstorende stoffen in cosmetica. Het onderwerp lag al een tijdje op ons bureau om eens goed te onderzoeken, nu konden we er niet meer omheen.
Wat is een hormoonverstorende stof?
Een hormoonverstoorder is een lichaamsvreemde chemische stof die de taken van het hormoonsysteem ontregelt. (Definitie van Gezinsbond.be.)
23 stoffen per dag
Ik schrok eerlijk gezegd wel een beetje van de Radaruitzending en realiseerde me dat best veel gerenommeerde merken dit soort stofjes in hun cosmetica stoppen. Bij een dagelijkse routine van haren wassen met shampoo, douchen met douchegel, je lichaam insmeren met bodylotion, je handen met handbalsem en je gezicht met dag- en/of nachtcrème krijg je al gauw 23 verschillende hormoonverstorende stoffen binnen. De stofjes dringen door de huid en komen in je lichaam terecht, waar ze schade kunnen veroorzaken aan verschillende organen.
Gemiddeld gebruiken we dagelijks best aardig wat hormoonverstorende stoffen die ook elkaars werking kunnen versterken. Ook al zijn de doseringen laag, de constante blootstelling baart de wetenschappers zorgen.
En vergeet niet dat ook in je voeding hormoonverstorende stoffen kunnen zitten. Het opteleffect speelt dan ook zeker een belangrijke rol.
Wat voor schade kan er dan precies optreden?
Hersenontwikkeling wordt afgeremd
De werking van het schildklierhormoon en de bijnier kunnen verstoord raken. Hierdoor kan de hersenontwikkeling afgeremd worden en kunnen leerproblemen of motorische problemen ontstaan.
Vruchtbaarheid en aangeboren afwijkingen
De vruchtbaarheid kan worden verstoord. Er kunnen vleesbomen ontstaan en de menopauze kan vervroegd optreden. Ook voor de ontwikkeling van ongeboren baby’s zijn deze stofjes, die zij via de moeder binnenkrijgen, niet gezond. Aangeboren afwijkingen kunnen hier het gevolg van zijn.
Kanker, hart- en vaatziekten, alzheimer
Ook zijn er aanwijzingen dat mensen die veel van dit soort stoffen binnenkrijgen meer kans hebben op overgewicht, diabetes en hart- en vaatziekten. Maar ook hormonale vormen van kanker, zoals borst- en prostaatkanker, Alzheimer op latere leeftijd en Parkinson, komen steeds vaker voor.
Om welke stoffen gaat het precies?
Je noemt deze groep van stoffen EDC’s (Endocrine Disrupting Chemicals). Het zijn chemische stoffen die lijken op natuurlijke hormonen maar die niet door het menselijk lichaam zelf aangemaakt worden.
Vermijd de volgende stoffen
Vermijd verzorgingsproducten en zonnecrèmes met parabenen (o.a. methylparabeen, ethylparabeen), ftalaten (BzBP, DEP en DMP), bisfenol A, triclosan, benzofenon, cyclotetrasiloxane, butylhydroxyanisol (BHA) en ethylhexyl methoxycinnamaat (EHMC), octocrylene en mexoryl, oxybenzon.
Waarom worden deze stoffen zo veel gebruikt in cosmetica?
Parabenen worden bijvoorbeeld toegevoegd om het product langer houdbaar te maken en andere stoffen zorgen ervoor dat het product lekker ruikt of maken de crème heel zacht.
Zonnebrandcrèmes hebben vaak een chemisch uv-filter dat je herkent aan de namen octocrylene, mexoryl en oxybenzon. Het advies is om een zonnebrandcrème met een mineraal filter te gebruiken, bijvoorbeeld met titaandioxide en zincoxide.
Wat te doen? Lees het etiket
Wil je zeker weten dat er geen hormoonverstorende stoffen in jouw cosmetica zitten? Leer dan het etiket lezen. Als je het etiket leert lezen, kun je voorkomen dat je een product koopt dat een of meer EDC’s bevat. Maar nog liever, ga op zoek naar cosmetica die gecertificeerd is. Labels als Ecocontrol, Natural Cosmetics, BDIH, Ecocert en Cosmébio staan voor cosmetica die uitsluitend gebruikmaken van natuurlijke en veilige ingrediënten.
Bronnen
Gezinsbond
RIVM
Alles over kanker
Tegengif
Huidarts
Waar zit wat in
Europese Unie – Environment
